گزارش ویژه: 1+80 راز ناشنیده از دربی

با آغاز موسم دربی، فصل ورق زدن داستان‌های قدیمی از راه می‌ رسد. دربی 81 این فرصت را به ما می‌ دهد تا نگاهی به گذشته داشته باشیم.


به گزارش "ورزش 1379" اگر چه در بسیاری از روزها این مسابقه ما را از خود ناامید کرده است اما در نهایت سحری که در آن پنهان است روح ما را تسخیر می‌ کند تا دوباره ریزترین جزئیاتش را دنبال کنیم. آنچه که خواهید خواند داستان‌هایی از خلال دربی‌های هشتادو یک گانه است که البته ممکن است بعضی از آنها را هم شنیده باشید. تا پایان این مطلب همراه ما بمانید: 1. دربی اول در فروردین 47، اولین بازی تاریخ پرسپولیس بود. خیلی ها فکر می‌ کردند این پرسپولیس یک تیم موقتی است و یک هفته بعد پرسپولیسی ها به شاهین برمی گردند. بنابراین تماشاگران در روز استارت پرسپولیس هنوز شاهین را تشویق می‌ کردند. 2. به حکم قانون همایون بهزادی کاپیتان اول بازی اول بود، اما به خاطر رعایت سن در بازی های بعد بازوبند را به حمید جاسمیان داد. این دو در سالیان طولانی رابطه دوستی نزدیک خود را حفظ کرده‌اند. 3. هاشم بیک‌زاده مدافع ملی‌پوش استقلال آخرین دربی برگزار شده بین سرخابی ها به بهانه مشکل سوءهاضمه از دست داده است. بیک‌زاده بازیکنی است که بعدها متهم شد به دلیل آنکه از باشگاه پول نگرفته در این بازی حضور نیافته است. این اتهام را شاهرخ بیانی دستیار امیر قلعه‌نویی به وی وارد کرد. 4. عابدزاده در دربی دی ماه 79 که با نتیجه 2 ـ 2 تمام شد، روی گل هاشمی نسب لیز خورد و کنترلش را از دست داد. علت این امر عدم استفاده از کفش زمین های لغزنده بود که تعادل را به هم می‌زد. جالب آنکه او خودش به بازیکنان دیگر توصیه کرده بود که این مساله را رعایت کنند اما خودش رعایت نکرده بود. 5. شب قبل از دربی 6 ـ صفر در شهریور 52، 2 بازیکن استقلال شامل یکی از گلرها به خاطر انجام یک جرم شخصی در کلانتری یوسف آباد به سر می‌ بردند. این مساله به تازگی مورد بازبینی مجدد قرار گرفته و بازیکنان آن دربی معروف درباره‌اش حرف می‌ زنند. 6. آخرین ستاره فوتبال ایران مهدی طارمی محبوبیت و صعود ناگهانی خود در فوتبال ایران را مدیون دربی است. او که در اولین حضور در دربی به عنوان بازیکن جانشین به زمین آمد، سرنوشت دربی 80 را با پرش بلند خود در محوطه جریمه استقلال تغییر داد و بازی را به تساوی کشاند. 7. مهرداد میناوند دفاع چپ پرسپولیس که در اولین سال حضور در این تیم در دو بازی متوالی مقابل استقلال به پیروزی رسیده، ستاره تیمش در برد 3 بر صفر در مسابقه دوم بود. او که تیر دروازه استقلال را با یک شوت از راه دور زیبا لرزانده است، در این باره می‌ گوید: اگر آن توپ گل می‌ شد، هرگز به اندازه لرزیدن تیرک دروازه به من لذت نمی‌ داد. 8. علیرضا منصوریان سرمربی فعلی نفت علاقه چندانی به این مسابقه ندارد. او در یکی از دربی ها با لو دادن توپ زمینه ساز گل محسن خلیلی به استقلال شد. او می‌ گوید: هرگز فیلم این بازی را دو بار نگاه نکرده ام. 9. از ستارگان پرسپولیس در دربی اول بیوک وطنخواه و بهمن نوروزی، در سال های قبل بازیکن تاج بودند و در فهرست یاران مشترک پرسپولیس و استقلال از این به بعد نام آنها را به جای داریوش مصطفوی و اکبر افتخاری باید به عنوان اولین یاران مشترک پرسپولیس و تاج ثبت کنیم. 10. علی پروین قبل از دربی دی 79 که هاشمی نسب برای اولین بار بعد از به ثمر رساندن 4 گل برای پرسپولیس به تیم رقیب رفته بود، اظهارنظر عجیبی کرد. پروین گفت: هاشمی نسب دقیقه 10 اخراج می‌ شود. اما نه تنها هاشمی نسب اخراج نشد بلکه گل دوم استقلال را هم به ثمر رساند. 11. اختلاف شدید بین امیر قلعه‌نویی و سیاوش اکبرپور مهاجم استقلال بعد از هدر رفتن یک فرصت طلایی توسط این بازیکن در دربی برگشت لیگ هشتم رقم خورد. زمانی که قلعه‌نویی با بدترین الفاظ سیاوش را که گل خالی را به اوت زده بود، مورد خطاب قرار داد و با واکنش تند این بازیکن مواجه شد. اگر اکبرپور آن توپ را وارد دروازه پرسپولیس می‌ کرد، استقلال قطعا بازی را به سود خود تمام کرده بود. ناراحتی اکبرپور از آنجا بود که قلعه‌نویی به جای تنبیه علی علیزاده که پنالتی عجیبی انجام داده بود به او بند کرده است. 12. در روز 16 شهریور 52 درست در لحظه ای که همایون بهزادی گل ششم را زد، در ورزشگاه زیر پل حافظ که شهید حیدرنیای امروزی است و روی تشک A منصور برزگر مدال طلای مسابقات جهانی 1973 تهران را گرفت. 13. علی علیزاده مهاجم استقلال که زمینه ساز یکی از عجیب ترین گل های دربی شده است درباره هند باورنکردنی‌اش در آن مسابقه می‌ گوید: هروقت از من می‌ پرسند چرا آن هند را انجام دادی؟ 4 روز خودم را حبس می‌ کنم. 14. وینگو بگوویچ در دیدار روز 25 مهر 82 که منجر به باخت 2 ـ1 تیم پرسپولیس شد، ادعا کرد که در فاصله بین دو نیمه یکی از بازیکنان گوشی تلفن همراه خود را روشن و باز گذاشته بود تا حرف های رختکن به گوش دیگران یا مسوولان تیم رقیب یا اهالی رسانه برسد. 15. در دربی رفت لیگ هشتم علیرضا نیکبخت واحدی که در پرسپولیس بازی می‌ کرد، بعد از تعویض با کلماتی زشت و قابل لب‌خوانی به تصمیم افشین قطبی سرمربی تیم اعتراض کرد اما مورد تنبیه او قرار نگرفت. قطبی عقیده داشت نباید تیم را به خاطر خطای فردی یک بازیکن تنبیه کرد و می‌ گفت نیکبخت این خطا را به دلیل تعصب به تیمش انجام داده است. 16. صحنه های قالپاق دزدی در فیلم شاپور قریب به نام ممل آمریکایی در روز 16 شهریور 52 و در پارکینگ استادیوم آزادی فیلمبرداری شده، در حالی که در هنگام تدوین فیلم به خاطر کیفیت پایین نگاتیوها، خاچیکیان آنها را به دور ریخت و صحنه های جام ملت های 1968 آسیا در 5 سال قبل را جای بازی گذاشت و کمتر کسی متوجه شد که پارکینگ برای ورزشگاه آزادی و بازی برای امجدیه بوده است. 17. در سال 48 تیم پیکان برابر تیم تاج در مسابقات باشگاه های تهران با دو گل همایون بهزادی و کلانی برنده شد، همایون بهزادی همیشه اصرار دارد که نتیجه این بازی را جزو بازی های تاریخ پرسپولیس و استقلال مطرح کنیم. 18. بعد از دربی سیزدهم در آذر 1352 که با تساوی 1 ـ 1 به پایان رسید، علی جباری بعد از به ثمر رساندن گل مساوی خبر خوبی شنید آن هم تولد فرزند اولش او در 27 سالگی پدر شد. 19. داستان معروف درگیری امیر قلعه‌نویی با خبرنگاران که با لفظ (علی) همراه بود، به دربی برگشت لیگ هشتم بازمی گردد. زمانی که خبرنگار خبرگزاری ایپنا در اعتراض به نوع صحبت کردن قلعه‌نویی با جملات تند به اعتراض به او پرداخت و قلعه‌نویی به یکی از دوستان نزدیکش اشاره کرد که این خبرنگار را آرام کنند. البته واقعا قلعه‌نویی قصد برخورد فیزیکی با آن خبرنگار را نداشت. 20. پاشازاده در روز 8 دی 74 به پرسپولیس گل زد اما معان کیالی داور سوری از اعلام گل خودداری کرد، به طور قطع گل پاشازاده درست بود و به همین علت پاشازاده همیشه می‌ گوید به پرسپولیس گل زده است. ضمن اینکه او 8 را عدد شانس خود می‌ داند، روز 8 آذر 76 او با تیم‌ملی به جام‌جهانی رفت و برای تیم منتخب دنیا برگزیده شد و ضمنا دخترش روز هشتم آذر به دنیا آمده است. 21. شعار معروف «واویلاواویلا» که تبدیل به لقب میلاد میداوودی مهاجم جنوبی استقلال شده، مربوط به شوتی است که او در دربی رفت لیگ نهم به سمت دروازه پرسپولیس شلیک کرده است. 22. روز 13 بهمن 1390 شاهد بزرگ‌منشی کریمی بودیم، ایمون زاید در شرایطی که پرسپولیس 10 نفره از حریف 2 ـ صفر عقب بود، به حکم دنیزلی وارد میدان شد. با توجه به عملکرد ضعیف ایمون در بازی قبل، علی کریمی با حرکت دست به تعویض او و تصمیم دنیزلی اعتراض کرد و حتی در این مورد با مازیار زارع حرف زد و نارضایتی خود را از بابت این تعویض اعلام کرد ولی بعد از آنکه ایمون زاید 3 گل زد، علی کریمی در رختکن ضمن تشکر از او عذرخواهی کرد. 23. ماجرای پیراهن تقلبی ایمون زاید به روایت خبرنگاری که این راز را گشود، چنین است؛ ایمون زاید می‌خواست توپ بازی را که سه گل زده بود به خانه ببرد. طبق حکم فیفا هت تریک کننده مجاز به یادگار بردن توپ است. در حالی که او موفق به دریافت توپ نشده بود، با توجه به خواسته برادرش پیراهن را به ایرلند برد تا به او هدیه دهد. در این میان باشگاه اعلام کرد قصد فروش پیراهن ایمون زاید در حراج دارد و از او خواست پیراهن را تحویل باشگاه دهد که مهاجم ایرلندی از این درخواست مسوولان باشگاه شگفت زده شد و اعلام کرد آن را هدیه داده. مسوولان وقت از زاید می‌ خواهند موضوع را مخفی نگه دارد و چیزی به خبرنگاران و دوستانش نگوید. بعد از لو رفتن ماجرا ایمون زاید به طور خصوصی از فردی که پیراهن او را خریداری کرده بود، عذرخواهی کرد. 24. روایت صفایی فراهانی رئیس وقت فدراسیون فوتبال جذاب است؛ روز 20 تیرماه 78 دیدار 45 دو تیم در فینال جام‌حذفی برگزار شد، این در حالی بود که دو روز قبل ماجرای 18 تیر پیش آمده بود و اوضاع فوق العاده بود. صفایی می‌ گوید: در اواسط بازی با من تماس گرفتند و گفتند بازی باید مساوی به پایان برسد، اما من گفتم مسابقه حذفی است و این درخواست امکان ناپذیر است. بنابراین بازی با روال عادی به اتمام رسید و هیچ اتفاقی هم نیفتاد. 25. حضور جعفر مختاری فر هافبک استثنایی استقلال در دهه 60، در پست غیرتخصصی مهمترین عامل شکست 3 بر صفر استقلال در دربی 27 ارزیابی شده است. در این روز او در دفاع چپ بازی کرد و عامل درخشش ناصر محمدخانی، مهاجم درخشان پرسپولیس شد. البته استقلال اصغر حاجیلو را در این پست داشت که او مصدوم شده بود. این تصمیم توسط عباس رضوی صورت گرفت. 26. در دهه 60 عادت داشتیم با کمترین میزان بارش بازی ها به تعویق بیافتند. اما این اتفاق در دربی 19 اسفند 67 در مرحله یک چهارم نهایی جام‌حذفی، به شکل دیگری رقم خورد و در حالی که از صبح باران شدیدی در تهران باریده بود و هیچ اطلاع رسانی هم در این زمینه رخ نداده بود، بازی سر وقت برگزار شد و با ضربات پنالتی به سود پرسپولیس به اتمام رسید. در این بازی تنها 30هزار تماشاچی در ورزشگاه حاضر شدند که این کمترین میزان تماشاچی دربی در ورزشگاه آزادی است. 27. علی پروین سرمربی پرسپولیس در پایان دربی روز هفتم فروردین 1366 در هفته دوم مسابقات باشگاهی تهران، ادعا کرد تیمش قهرمان آن دوره از رقابت ها می‌ شود و این اتفاق دقیقا رخ داد. این در حالی بود که استقلال در این بازی که با نتیجه صفر ـ صفر به پایان رسید، بهتر از پرسپولیس نمایش داده بود. 28. مهدی هاشمی نسب سومین گل خودش به استقلال را مرهون کفش ادموند بزیک می‌ داند. او در فینال جام‌حذفی که در روز 20 تیر 78 برگزار شد، گل اول پرسپولیس را از روی نقطه پنالتی زد و پنالتی را ادموند بزیک گرفت. بعد از بازی هاشمی نسب اعلام کرد کفش بزیک برای او شانس داشته است. 29. آخرین بازی ناصر حجازی در مسابقات رسمی باشگاهی ایران دربی سال 1365 است که با نتیجه 3 ـ صفر به سود پرسپولیس به پایان رسید. حجازی رکورد 16 سال حضور در دربی را دارد. 30. در دربی سوم آبان1384، مهدی امیرآبادی در ترکیب اولیه استقلال حضور داشته که او جایش را به فرزاد مجیدی می‌ دهد. قبل از بازی رضا عنایتی نزد امیر قلعه‌نویی می‌ رود و به او می‌ گوید؛ خواب دیده در این بازی روی پاس مجیدی گل می‌ زند که این اتفاق دقیقا در بازی رخ داد. امیرآبادی همواره این موضوع را به شوخی به رضا عنایتی می‌ گفت که شانس ما باید روز دربی خواب ببینی؟ 31. در نیمه دوم بازی روز 18 شهریور 67 پرسپولیس و استقلال، مرتضی کرمانی‎مقدم که ستاره پرسپولیس بود، دروازه استقلال را زیر نور پروژکتورهای نه چندان قوی آزادی باز کرد اما بعد از شادی گل با تصمیم کمک داور، این گل مردود اعلام شد. ضربه محکم کرمانی‎مقدم از زاویه بسته تور دروازه را از کنار پاره کرده بود و وارد گل مجید رضایی شده بود. این درحالی است که داور وسط گل را درست تشخیص داده بود. اما مهدی انوری کمک صالحی در تصمیمی شجاعانه، (به دلیل جو پرسپولیسی ورزشگاه)، این گل را مردود اعلام کرد و درستی این تصمیم بعدها ثابت شد. 32. پیروانی و هاشمی نسب، قبل از دربی 20 تیر 78 در تمرین پرسپولیس با هم دچار اختلاف شده و دامنه اختلاف آنها به درگیری فیزیکی کشیده شد، اما روز بازی این دو نفر گل های پرسپولیس را به ثمر رساندند و پرسپولیس قهرمان شد و در تمرین بعد از بازی این دو در محیطی شادمانه آشتی کردند. 33. بعد از گل فرشاد پیوس به استقلال در روز 28 دی 69 که روی پاس به جلوی مرحوم فریبرز مرادی ثبت شد، مجتبی محرمی نسبت به عابدزاده گلر استقلال که مانع دسترسی او به توپ شده بود، یک واکنش فیزیکی انجام داد که غیراخلاقی بود، با این حال هر چند تلویزیون بعد از پخش مستقیم این حرکت را از صحنه های بازی حذف کرد اما یک هفته نامه در اتفاقی بدیع این حرکت را به تصویر کشید. 34. پیروزی 6 ـ صفر پرسپولیس بر استقلال در شهریور 52 به نام آلن راجرز تمام شده است. اما واقعیت این است که آلن راجرز با استفاده از تعطیلی دو ماهه لیگ ایران برای بازی های ایران در مقدماتی جام‌جهانی 1974 تدارک دیده شده بود، به کشورش رفته و شب قبل از بازی به ایران برگشت. در این مدت همایون بهزادی تیم را تمرین می داده است. 35. دربی مرداد 74 با پیروزی 3 ـ 1 استقلال به پایان رسید، اشتباهات داوری در این روز به ضرر پرسپولیس تمام شد اما به علت آنکه داور ساندرو پل داور فینال جام‌جهانی بود، اعتراض ها کم شد. مصطفوی رئیس وقت فدراسیون بعدها اعلام کرد؛ به داور گفته در این بازی تیم قرمز نباید برنده باشد. 36. سهراب بختیاری زاده در فینال جام‌حذفی 20 تیر 1378 به پرسپولیس گل زد. داود فنایی دروازه‌بان پرسپولیس عقیده دارد به دلیل تابش مستقیم آفتاب به چشمش توپ ارسالی کرنر از سمت راست را ندیده تا سهراب بدون مزاحمت گل بزند. 37. درگیری شدید امیر قلعه‌نویی و مجتبی محرمی یکی از رازهای دربی است. این دو 30 دی 73 در یکی از ملتهب ترین دربی های تاریخ با هم به زد و خورد پرداختند و سوژه این درگیری، فحاشی یکی به دیگری بود. فیلم این صحنه تا زمان گلاویز شدن از تلویزیون پخش شد که اتفاق عجیبی در آن روزهاست. اما تلویزیون بلافاصله صحنه را قطع کرد و مجری برنامه، حاجی خانی، با جملاتی تند به شکایت از رفتار بازیکنان خاطی پرداخت. فیلم صحنه های درگیری این دربی بعدها در فضای مجازی منتشر شد. 38. عبدالصمد مرفاوی مهاجم استقلال دو گل مهم خود را در دربی روی هیچ آرشیوی ندارد. در دو بازی 15 اسفند 70 و 8 خرداد 71 تلویزیون به دلیل استفاده دو تیم از شعار تبلیغاتی روی پیراهن از ضبط و پخش بازی خودداری کرد. صحنه هایی از این دو بازی به تازگی در برنامه نود پخش شده است. مرفاوی در هر دو بازی برای استقلال گل زد. 39. بعد از دربی مرداد 74 شایعه شد که علیرضا صادقی‎جو کمک داور دیدار به علت عذاب وجدان ناشی از پرچم زدن در گل صحیح علی دایی، گریه کرده است، مرحوم صادقی‎جو در اواخر عمر خود ضمن تکذیب گریه خود پذیرفت که هم گل علی دایی درست بوده و هم پنالتی اعلام شده از خطای نکیسا روی ادموند اختر پنالتی نبوده است. 40. حکومت نظامی مانع برگزاری دیدار پرسپولیس و استقلال در روز 17 شهریور 1357 شد، در حالی که دولت شریف امامی اعلام حکومت نظامی کرده بود، فدراسیون فوتبال که دو روز قبل یعنی چهارشنبه 15 شهریور 57 بازی دوستانه تیم های ملی ایران و شوروی را برگزار کرده بود. برنامه هفته سیزدهم لیگ را باطل کرد و روز 17 شهریور 57 به جای دربی مهمترین اتفاق درگیری ارتشی ها با مردم در میدان شهدا (ژاله) بود. 41. معلوم نیست چرا بهروز رهبری‌فر در دربی معروف سال 80 که منجر به درگیری‌های شدید شد به دنبال زدن فرزاد مجیدی بود. او که در بین استقلالی‌ها دوستان زیادی داشت، فقط به دنبال ضرب و شتم فرزاد بود که از بازیکنان جوان استقلال محسوب می‌ شد. 42. جمال الشریف در دیدار روز 20 تیرماه سال 76، قضاوت دربی را عهده دار شد. اخراج محمد خرمگاه و پیروزی 3 ـ صفر در بازی باعث شد که پرسپولیسی ها متهم به پرداخت پول شوند، البته پرسپولیس قبل از اخراج خرمگاه یک ـ صفر پیش افتاده بود. استقلالی‌ها در آن زمان رابطه خاص بین مدیرعامل پرسپولیس و داریوش مصطفوی رئیس فدراسیون را عامل قضاوت جهت دار شریف می‌ دانند. 43. قبل از بازی روز 15 مهر 62، بازی به علت ازدحام تماشاگران یک ساعت به تعویق افتاد، هیات فوتبال تهران از سرپرستان 2 تیم یعنی کردنوری و خوردبین خواست تا نماینده ای را از بین خود انتخاب کنند که در پشت میکروفون از مردم بخواهد نظم را رعایت کرده، از پروژکتور پایین بیایند. 2 تیم، ناصر حجازی را نماینده اعلام کرد و حجازی، پشت میکروفون درخواست فدراسیون فوتبال را اعلام کرد. شعار مردم خطاب به آنهایی که از پروژکتور بالا رفته بودند یکی از جالب ترین و بامزه‌ترین شعارهای دربی است. 44. قرار بود بازی نیمه نهایی مسابقات 2 گروهی باشگاه های تهران در سال 64 برگزار شود اما مسوولان هیات فوتبال دنبال بهانه ای برای جلوگیری از رویارویی 2 تیم بودند علت ترس، افشاگری از ضعف شدید فوندانسیون ورزشگاه در طبقه دوم ضلع غربی و احتمال بروز یک فاجعه انسانی در صورت ریزش این بخش بود، به خاطر این شایعه کذب، سال ها از نشستن تماشاگر در این منطقه ممانعت به عمل آمده حتی الامکان از انجام بازی پرسپولیس و استقلال خودداری می‌ شد، به همین دلیل مشمولیت رضا عابدیان را بهان 3 ـ صفر شدن نتیجه در 3 بازی و ناکامی پرسپولیس اعلام شد. 45. رضا رجبی می‌ گوید 2 شب قبل از بازی 15مهر 62 که استقلال در آن برنده شد، مختاری فر که شنیده بود بازیکنان بزرگ برای کنترل بهتر توپ با یک توپ کوچک بازی می‌ کنند، یک توپ ماهوتی گرفته و آن را به دستشویی و حمام هم می‌ برد و مدام می‌گفت می‌ خواهم آلتوبلی (مهاجم گلزن ایتالیایی) باشم. 46. نصرالله عبداللهی مدافع سابق تیم‌ملی و استقلال و سرمربی سابق این باشگاه می‌ گوید علت اصلی شکست 6 گله و ناباورانه تاج مقابل پرسپولیس در دربی 52 دعوای بین ناصر حجازی و منصور رشیدی دروازه‌بان‌های تراز اول این تیم در آن زمان بوده است. 47. علیرضا اکبرپور می‌ گوید دیدار از مهر سال 78 که پرسپولیس 9 نفره شد و به تساوی انجامید. فائقی معاون فنی سازمان تربیت بدنی در بین 2 نیمه از سکوموروخوف و نصراله عبداللهی مربی و سرپرست استقلال خواسته تا بازی به تساوی ختم شود، روایتی که صداقت آن با توجه به شکل فرصت های 2 تیم در نیمه دوم بعید به نظر می‌ رسد. 48. هیجان بازی 15 مهرماه 62 چنان بود که وقتی در دقیقه 58 پرویز مظلومی گل بازی را روی سانتر رضا نعلچگر زد، همه بر سر او ریختند و فشار همبازیان و یاران ذخیره و تماشاگرانی که تا کنار زمین آمده بودند آنقدر زیاد بود که مظلومی بیهوش شد و با آمبولانس به بیمارستان رفت و به جایش بیژن طاهری به زمین آمد. 49. دوبار در دربی های دهه 60 وحید قلیچ مصدوم شد و جای خود را به بهروز سلطانی داد. در این بازی ها که روز 25 خرداد 65 و 17 آذر 68 برگزار شد پرسپولیس هر 2 بازی را به ترتیب 3 ـ صفر و یک ـ صفر برد و هیچکدام از این 2 گل نخوردند. 50. بازیکنان استقلال همواره به شوخی می‌ گویند تغییر تاکتیک آبی ها بعد از اخراج شاهرودی در دربی جنجالی سال 73 با شکل متفاوتی انجام شده است. کادرفنی استقلال بعد از 10 نفره شدن پرسپولیس زرینچه را از دفاع وسط به راست برد تا زمینه ساز از بین رفتن برتری 2 بر صفر پرسپولیس حاصل شود و استقلال بازی را مساوی کند. در این باره می‌ گویند نصرالله عبداللهی با همان خونسردی همیشگی پشت عینک ضخیم و تیره اش روی نیمکت چرت می‌ زده که با صدای زرینچه به خود می‌ آید و در خواب و بیداری دستور تغییر تاکتیک را صادر می‌ کند! 51. روز 20 تیرماه سال 1376، قرار بود فرشاد پیوس در دقیقه 10 از فوتبال خداحافظی کند، از زمین بیرون برود و مهدوی کیا جای او بیاید و پیراهن شماره 17 را به تن کند اما حمید درخشان سرمربی پرسپولیس برای استفاده بیشتر از توان دوندگی مهدوی کیا، او را در زمین نگه داشت و پیوس را با بزیک تعویض کرد و مهدوی کیا کنار زمین آمد و پیراهن فرشاد پیوس را پوشید. 52. در دربی 4 خرداد 52 که اولین دیدار برگزار شده در ورزشگاه آزادی بود، همایون بهزادی در دقیقه 87 به علت درگیری با داود حیدری داور دیدار در جواب ادعای او که « اگر حرف بزنی و باز هم اعتراض کنی اخراجت می‌کنم» گفت: اگر جرات داری اخراج کن تا ببینی تماشاگر چطور نابودت می‌ کند (برای رعایت نزاکت حمله نابود کردن را به جای عبارتی آوردیم که در ادبیات ما سخت مستهجن است، داود حیدری هم بلافاصله با نشان دادن کارت قرمز نشان می‌ دهد که ترسی از همایون و تماشاگر پرسپولیس ندارد. 53. در دیدار 4خرداد 1369 پرسپولیس و استقلال در صحنه ای مجتبی محرمی به مهدی فنونی زاده در زمانی که توپ در جریان نبود لگد زد، سال ها بعد محرمی افشا کرد که قبل از بازی مهدی 3 روز خانه ما بود و مادرم مدام پخت و ناهار و شام به خورد او داد ولی در بازی او به من بی ادبی کرد و من لگدش زدم. 54. تا اینجای کار خیلی ها شنیده اند که در بازی اسفندماه سال 70 که با پیروزی 2 ـ صفر استقلال روی 2 گل دقیقه 8 و 15 اتفاق افتاد، بازیکنان استقلال رعایت پرسپولیس را کرده اند تا بازی شش تایی نشود در حالی که ادعای پورحیدری که می‌ گوید: من چنین درخواستی را از بازیکنان تیمم نکرده ام چرا که بعدها هم اتفاق افتاد و ما در یک نیمه 3 گل زدیم! جلب نظر می‌ کند! 55. در دربی 22مهر 86 و در زمان افشین قطبی، در حالی که سرخپوشان یک ـ صفر عقب بودند، قطبی قصد آوردن بهادرعبدی به جای شیث رضایی را داشت، اما حمید استیلی این تعویض را با بهانه های مختلف به تاخیر انداخت تا اینکه در دقیقه 86 روی سانتر شیث رضایی، محسن خلیلی با ضربه سر دروازه را گشود. 56. پرویز برومند و پایان رأفت یکی از صحنه های فراموش نشدنی دربی را با درگیری فیزیکی خود رقم زده‌اند. جالب اینکه قبل از این صحنه برومند که از پشتک زدن ناصر ابراهیمی مربی پرسپولیس عصبانی بود، قصد زدن او را داشت. ابراهیمی در پاسخ به این سوال که چرا بعد از گل رهبری‌فر اقدام به پشتک زدن کرده اینطور جواب داد که: سکته می‌کردم خوب بود؟! 57. بعد از یک باخت 6 ـ صفر و یک تساوی یک ـ یک، در سومین دیدار جام تخت جمشید، تاج با گل دقیقه 88 حسن روشن پرسپولیس را برد، باشگاه برای پاداش روشن، کمبود پول او برای خریداری یک اتومبیل بی‎ام‎و تامین کرد و روشن 20 ساله بی‎ام‎و خرید، اتومبیلی که روشن هنوز آن را دارد. 58. درگیری دو بازیکن پرسپولیس قبل از دربی منجر به شکست پرسپولیس مقابل استقلال با مربیگری پرویز مظلومی، از دلایل باخت قرمزپوشان در یکی از 4گانه های پرویز قلمداد شده است. در شب قبل از دربی در رستوران دو بازیکن جوان تیم که یکی از آنها در حال حاضر از لژیونرهای فوتبال ایران محسوب می‌ شود و دیگری جایی در پرسپولیس ندارد، با وساطت علی کریمی ختم به آشتی شد. نکته اینکه خبری که از تیم بیرون داده شده بود، این بود که این دو سر سالاد با هم درگیر شده اند، در حالی که موضوع یک مساله مهم دیگر بود. از آن چیزهایی که نمی‌ شود درباره اش حرف زد. 59. روز 25 خرداد 65 و 7 فروردین 66، پروین در حالی که مصدوم هم نبود، بازی نکرد. او بازی های قبل و بعد دربی ها را بازی کرد. دلیل بازی نکردن پروین به گفته پنجعلی این بود که بعد از باخت سال 62، باخت در دربی برای علی پروین که از اردیبهشت 56 به بعد به استقلال نباخته بود چنان سخت تمام شد که پروین علیرغم برتری ظاهری پرسپولیس حداقل در روز 25 خرداد 65 حاضر نشد در میدان حاضر شود و آخرین دربی را اینگونه تجربه کرد. 60. بازی 25 خرداد 58 که برزگداشت علی دانایی فر بود با هجوم تماشاگران به داخل میدان نیمه کاره ماند، در سال 58 مردم که هنوز در حال و هوای دوران انقلاب بودند. در همه مراسمات و بازی های ورزشی و ... با مشاهده کوچکترین اتفاقی، حمله ور می‌ سازد. 12 روز قبل از تسخیر سفارت آمریکا (لانه جاسوسی) این بازی انجام شد، اتفاقا سعید مراغه چیان و پروین کاپیتان های 2 تیم هر 2گفتند هجوم به زمین کارمند انقلال بوده است! 61. دیدار 13 تیر 59 که برای خداحافظی صفر ایرانپاک تدارک شده بود. صفر ـ صفر تمام شد، نکته جالب این بود که 5 قدیمی در پرسپولیس و 6 قدیمی در استقلال، به احترام ایرانپاک 25 دقیقه داخل میدان بودند. این 11 نفر را جعفر کاشانی به میدان آورده بود و علت غیبت پروین در بازی و در این مقطع این بود که مدتی شایعه شده بود نام پروین در فهرست سیاه دادگاه های انقلاب قرار گرفته است. 62. در دربی خردادماه سال 71، یک اتفاق ویژه رخ داد و برای اولین بار تماشاگران تیم پرسپولیس علی پروین را مورد انتقاد قرار داده و علیه او شعار دادند. پروین که در بازی رفت، باخت 2 ـ صفر را در لیگ اول آزادگان تجربه کرده بود در این بازی هم با پرسپولیس یک ـ صفر مغلوب شد و تماشاگران یک شعار ناهماهنگ و نه چندان قافیه دار را علیه او به کار بردند که «پروین انتقام همین بود». 63. دربی سال 1367 در حالی برگزار شد که فدراسیون فوتبال در اقدامی عجیب به 2 تیم پرسپولیس و استقلال اجازه داد که از بازیکنان جدید فصل 68 در ترکیب استفاده کنند در حالی که سایر تیم ها این اجازه را نداشتند! پرسپولیس با محرمی و کریم باوی و استقلال با امیر قلعه‌نویی، سعید عزیزیان، رضا حسن زاده و مرتضی یکه به عنوان یاران جدید بهره بردند. 64. دربی 23 خرداد 82 که با پیروزی 2 ـ یک سرخپوشان تمام شد. 2 میهمان ویژه از گروه اپوزیسیون علی پروین به عنوان تماشاگر در ورزشگاه حضور یافتند. شاهرودی و عابدزاده این 2 بودند که با وجود محبوبیت فوق العاده شان چندان تحویل گرفته شدند. فردای آن روز رضا شاهرودی را برای آشتی و عذرخواهی به دفتر علی پروین در توانیز بردند. جالب اینکه شاهرودی در تیم آذربایجان دوباره شاگرد پروین شد و با بازوبند کاپیتانی آن تیم به میدان رفت. 65. همایون بهزادی بعد از باخت 3 ـ یک دربی اردیبهشت 54 به شدت دنبال اعلام رسمی دوپینگ 3 بازیکن تاج سابق بود. البته او خبر داشت که شب قبل از بازی سه بازیکن تاج در مجلسی خصوصی اقدام به استفاده از ماده ممنوعه ( به صورت مخدر) کرده اند اما فدراسیون که تیم‌ملی را برای مقدماتی المپیک 1976 مونترال آماده می‌ کرد و در صورت محرومیت این سه تاجی ملی‌پوش تیم‌ملی دچار مشکل می‌ شد، با هماهنگی با علی عبده موضوع را کان لم یکن کردند. همایون بهزادی هم به همین علت از مربیگری پرسپولیس انصراف دارد. 66. چرا در بازی 17 آذرماه سال 68، رضا احدی کاپیتان استقلال شد بر احدی که تازه به استقلال برگشته بود. در همان اولین بازی به شاهرخ بیانی و نامجومطلق ترجیح داده شد، وقتی شاهرخ بیانی در ابتدای سال 68 به استقلال برگشت نامجومطلق عنوان داشت که او به پرسپولیس رفته و اگر کاپیتان باشد از استقلال می‌ رود. مدتی این 2 یک در میان کاپیتان شدند و سپس مختاری فر برای جلوگیری از اختلاف، کاپیتان شد. بعد از مصدومیت مختاری فر احدی به این دلیل کاپیتان شد. 67. بعد از دربی مهر 55 که یک ـ یک شد. پروین در رختکن به مدافعان پرسپولیس توهین کرد، دادکان علیه او برخاست و به حرف او اعتراض کرد و ماه ها از پرسپولیس دور بود. او در دنیای ورزش اعلام کرد که مربی تیم کونوف است. اما عملا پروین همه کاره پرسپولیس است چند ماه بعد برای دربی اردیبهشت 56 پروین خودش از دادکان خواست تا به تیم برگردد. 68. جک تایلور انگلیسی را می‌ شود به عنوان ترسناک ترین داور دربی در تاریخ عنوان گذاری کرد. تایلور که فینال جام‌جهانی 1974 را سوت زده بود، یک سال بعد برای قضاوت دربی به تهران آمد و آنقدر بزرگ بود که هیچ بازیکنی در شعاع 10 متری اش قدم نزند. البته ترس از تایلور تنها به خاطر عناوینش نبود که به علت اندام بسیار درشت او هم بود. آنقدر که حتی مدافعان تنومند استقلال و پرسپولیس جرات نداشتند نزدیک او بشوند. 69. فریادهای علی کریمی و لگد محکمش به سطل آشغال داخل رختکن پرسپولیس بین دو نیمه و در پایان مسابقه مقابل استقلال در دوران مربیگری حمید استیلی یکی از خاطرات ویژه برخی از بازیکنان پرسپولیس است که هنوز در این تیم حضور دارند. استیلی که دو شکست مقابل استقلال را تجربه کرد، محجوب تر از آن بود که با بازیکنان دعوا کند اما این کار را علی کریمی با نهایت حرارت انجام می‌ داد. کریمی که در پایان مسابقه با پیراهن یکی از بازیکنان استقلال در مشتش به رختکن آمده بود، هم تیمی هایش را به بی غیرتی متهم کرد. 70. گل مردود محمد نوری در دربی سال 89 که توسط کمک داور مسابقه باطل شد، یکی از رازهای نامکشوف دربی است. هنوز کسی نمی‌ داند که آیا پشت آن پرچم عجیب کمک داور مسابقه چیزی وجود داشت یا این یک اشتباه طبیعی بود. 71. در بازی دربی سال 73 که بازی نیمه کاره ماند. از جمع بازیکن ها، نفراتی مثل پیوس، داداش زاده، شاهرودی، عابدزاده و محرمی از پرسپولیس و قلعه‌نویی، ورمزیار و محمو فکری از استقلال محروم بودند، در دربی بندرعباس اولین مورد از درخواست مسوولان برای تساوی، اعلام شد و 2 تیم که در نبود ستاره ها از دربی می‌ ترسیدند توافق کردند که در دربی، بازی را صفر ـ صفر تمام کنند. 72. هادی دزفولی، شاهین بیانی و رحیم یوسفی را در بازی روز 28 دی 69، بعد از ایجاد درگیری، ابتدا آشتی داد و سپس آنها را اخراج کرد! دزفولی سال ها بعد از بازی در مصاحبه ای با نگارنده گفت حرکت من علمی تر و حرفه ای تر از داور بازی آلمان ـ هلند در جام‌جهانی 90 (برگزار شده در سال 69) بود که رودی فولر و ریکارد را اخراج کرد اما قبلش آنها را آشتی نداد. 73. قلعه‌نویی بعد از قهرمان کردن استقلال در لیگ 84 سرمربی تیم‌ملی شد اما او همچنان استقلال را برای خود نگه داشت و با عنوان مدیرفوتبال به اعمال نظر ادامه داد و حتی ترکیب آبی ها را در دربی او انتخاب کرد. اما بین او و مرفاوی که چندان از اعمال نظر سرمربی سابق تیم، راضی به نظر نمی‌ رسید در سر دقیقه به میدان رفتن و نحوه استفاده از علی علیزاده و منصوریان اختلاف بود. 74. بازداشت بازیکنان خاطی دربی سال 1379، برای اولین بار پای فوتبالیست ها را به زندان باز کرد و محمد نوازی، حمید استیلی و پرویز برومند به دلیل رفتار خشونت آمیز در زمین مسابقه به بند کشیده شدند. جالب اینکه از پرسپولیسی ها علی پروین، محمود خوردبین و محمد جمعه ای پیگیر آزادی بازیکنان بودند و از استقلال هیچ کس که نیمه شب با تماس پروین، فتح‌الله‌زاده و عبداللهی به بازداشتگاه می‌ آیند. این سه بازیکن به همراه فرزاد مجیدی شب در اتاق افسرنگهبان یکی از کلانتری های تهران می‌ خوابند که البته مجیدی که جرم سبک تری داشته آزاد می‌ شود. رساندن شام شب به بازیکنان بازداشتی از نکات مهم آن شب محسوب می‌ شود. 75. پرویز برومند که به دلیل ناراحتی از علی دایی پیراهن های مارک کمپانی او را نمی‌ پوشید، در دربی سال 81، آرم علی دایی را از روی پیراهن دروازه‌بانی اش قیچی کرد. او نمی‌ خواست تبلیغ شرکت کسی را بکند که به زعم خودش عامل خط خوردنش از تیم‌ملی بود. 76. یک عدد جادویی در دربی، فاصله دو گل بین امید روانخواه و محسن خلیلی در دو بازی رفت‌وبرگشت پرسپولیس و استقلال در سال 1386 است. این دو که گلزنان تکراری بازی رفت‌وبرگشت بودند، بین گل هایشان 25 دقیقه فاصله بود. در بازی رفت روانخواه در دقیقه 59 گل زد و خلیلی در دقیقه84 جبران کرد و در بازی برگشت روانخواه دوباره در دقیقه 4 گل زد و باز هم خلیلی 29 دقیقه بعد این گل را جبران کرد. 77. آخرین دربی امجدیه 25 آبان 1358 برگزار شد که به دلیل هجوم تماشاگران نیمه کاره ماند. 78. بهرام شفیع گزارشگر شبکه اول که در دوران دهه 60 رکورددار گزارش دربی بود. وقتی در دربی روز 7 فروردین 66 که به تساوی بدون گل منجر شد در صحنه ای از شوتزنی فرشاد پیوس اعلام کرد که اگر 3 دروازه هم روی هم بود توپ گل نمی‌ شد مورد اعتراض تماشاگران پرسپولیس واقع شد و تماشاگران این تیم در بازی های بعدی او را هو می‌ کردند. این اعتراض تا سال 67 که شفیع عضو هیات مدیره پرسپولیس شد ادامه دار بود! 79. در پایان بازی روز 17 آذرماه سال 68 که طی آن استقلال یک ـ صفر به پرسپولیس باخت، شاهرخ بیانی که اولین دربی بعد از بازگشت به استقلال را تجربه می‌ کرد، به علت باخت و کاپیتانی رضا احدی که 5 سال بعد از او به استقلال آمده بود چنان عصبانی شد که وقتی عربشاهی برای خسته نباشید به سخت او رفت و یک نیمچه کری هم خواند با مشت به چانه عربشاهی زد، شاهرخ یک هفته بعد به خاطر این اتفاق رسما عذرخواهی کرد. 80. وقتی در بازی 25 خرداد 65 روی خطای فتح آبادی، مهاجم سابق پرسپولیس که حالا به تیم استقلال رفته قلیچ به شدت مصدوم شد و از زمین بیرون آمد، شایعه شد که فتح آبادی عمدا به دروازه‌بان تیم سابق خود ضربه زده، فتح آبادی یک هفته قبل در کیان ورزشی قسم خورده و اعلام کرد «به جان مادرم» عمدی نبود! فتح‌آبادی که ستاره استقلال بود، در آن زمان همزمان با فوتبال با تاکسی هم کار می‌ کرد. 81. هادی نوروزی ستاره آخرین دربی سرخابی بوده است. امیدواریم با یاد کاپیتان سابق پرسپولیس از این بازی بزرگ که امانتی مهم در دست بازیکنان دو تیم است، محافظت ویژه ای صورت بگیرد. چیزی که همه می‌ خواهند انجام یک بازی جوانمردانه در شأن مسابقه ای است که مهمترین دربی آسیا ارزیابی می‌ شود.